www.radartutorial.eu www.radartutorial.eu Radar Temelleri

Girişim

Resim 1: Aynı frekansa sahip, ancak birbirlerine göre faz açıları farklı iki dalganın girişimi

Resim 1: Aynı frekansa sahip, ancak birbirlerine göre faz açıları farklı iki dalganın girişimi

Girişim

Girişim (interference) dalgaların birbiriyle örtüşmesi, diğer bir ifade ile binişmesidir. Bir ya da birden fazla sayıda farklı kaynaktan gelen dalgalar birbiri ile örtüştüğünde, gözlem noktasındaki faz durumlarına bağlı olarak, bu dalgalar birbirlerini kuvvetlendirir ya da yok ederler. Örneğin, aynı frekansa ve genliğe sahip, aralarında 0° faz farkı bulunan iki dalga bu noktada karşılaştığında, aynı frekansta, iki katı büyüklükte bir genliğe sahip yeni bir dalga yaratır. Eğer bu iki dalga aynı noktada zıt faz farkı ile (yani, 180° faz farkı ile) karşılaşırsa, bu sefer birbirlerini tamamıyla yok ederler. Her iki dalganın arasındaki diğer faz farklarında oluşan yeni dalganın genliği mevcut dalgaların genliklerinin toplamı ile sıfır arasında bir değer olacaktır.

Eğer bir işaret farklı iki yolla (ilki doğrudan, diğeri yansıyarak) alıcıya gelirse, burada her iki dalga da girişir. Dalgalar aynı hızla yayılırlar. Ancak yansıyarak gelen dalga, doğrudan gelen dalgaya göre daha uzun bir yol kat etmiş olduğundan alıcı girişine daha geç ulaşır. Yansıma koşullarının nadiren sabit kalması nedeniyle, oluşacak faz farkı her iki dalganın eş fazlılık ile zıt fazlılık arasındaki değerlerinden biri olacaktır. Bu, zamana bağlı olarak değişen, dalgalı ve bozunuma uğramış bir işaret meydana getirir. Ortaya çıkan böyle bir duruma radyo tekniğinde sönümleme (fading) adı verilmektedir. Ancak bu bozucu etki her zaman frekansa bağlıdır, bu girişim etkisi teorik olarak her defasında yalnızca bir frekansı etkiler, yani frekans seçici bir sönümleme söz konusudur. Bununla birlikte işlemin zamana olan bağımlılığı nedeniyle sönümleme genellikle alınan işaretin tüm bant genişliği etkiler.

Radar yansıması sadece çok kısa bir süre için alındığından, yansımadan kaynaklanan girişim tek bir radar darbesinin, kuvvetlenmesine veya zayıflamasına sebep olur. Yankı işaretinin yansıyan bileşeninin daha uzun bir yol kat etmesi sonucu bir miktar daha geç gelir ve bu durumu bazı hassas alıcı sistemleri ayırt edebilir. Kuramsal olarak, çok-yollu-alım (multipath reception) ve varış süre farklarının ölçümü sayesinde uçan hedefin yüksekliği bile belirlenebilir.