www.radartutorial.eu www.radartutorial.eu Radar Temelleri

Squitter Modu

Bir Mod S transponder, özel sorgularla sıfırlanmayan bilgileri periyodik aralıklarla gönderir. Bu tür bir „mesaj yayınına“ Gelişmiş Veri Çoğuşması (Extended Squitter) denir. Burada, hava basınçölçeri ve GPS -alıcısı gibi çok sayıda havacılık aygıtları da işin içine girer.

Eşzamanlama öncülünün (preamble) darbesi, Darbe Konum Modülasyonla veri bloğu bilgilerinin (Pulse Position Modulation, PPM) kodlarının çözülmesi için gerekli olan saat referansı için eşzamanlaşmayı sağlar. Burada format numarası alanında gönderilen sayı ondalık 17 dir, bunun ikili formattaki karşılığı ise 10001b dir.[1]

Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
5
3
24 bits
56 bits
24 bits
DF
CA
AA
ADS-B veri
PI
Saat

Resim 1: Bir ADS-B iletisinin veri bloğu

Datenblock eines ADS-B Reports
Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
5
3
24 bits
56 bits
24 bits
DF
CA
AA
ADS-B veri
PI
Saat

Resim 1: Bir ADS-B iletisinin veri bloğu

Datenblock eines ADS-B Reports
Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
5
3
24 bits
56 bits
24 bits
DF
CA
AA
ADS-B veri
PI
Saat

Resim 1: Bir ADS-B iletisinin veri bloğu

Daha sonraki veri alanındaki bilgilerin türünü belirten üç bite „Capability” ya da „CA“ denilir. Toplam olarak sekiz değişik mesaj türü mümkündür. Daha sonraki 24-bitlik kısım, özgün ICAO-uçak adresidir. Bundan sonra gelen 56-bitlik parça ise „CA”-alanındaki numaraya bağlı olarak ADS-B mesajının bilgilerini içerir.

Bu rapor (ya da yayın mesajı) aşağıdaki bilgileri kapsayabilir:

Veri bloğu ICAO- uçak adresinin 24-bitlik eşlik bilgisi (Parity Information, PI) ile sonlanır.

Bu mesaj bir havaalanındaki, Beni-Takip-Et veya bir uçak-çekici traktörler gibi hareketli engeller olarak kabul edilen kara araçlarının bir yayını olarak kullanılır.[2] Bu mesaj yayını tam olarak bir ADS-B yayınıyla aynıdır; tek fark, DF17 yerine DF18 format adının kullanılmasıdır. Bu, sorgulayıcıların (ikincil radarların), bir Mode-S transponder de olduğu gibi, DF18 altında gönderilen bu tanıtıcı kimlikle seçici bir şekilde seçim yapmalarını engeller.

Sanal radara ait somut bir örnek
(Büyütmek için tıklayınız PDF = 235 kByte

Resim 2: Bir sanal radarın bir somut örneğine ait belgenin ön görünümü

SBS-1

Bu yayın basit bir alıcı tarafından alınabilir, kodu çözülebilir ve alım noktası etrafını çevreleyen bölgede uçan Mod S transponderi bulunan uçakların uçuş hareketleri „sanal radar” gibi kişisel bilgisayarınızda gerçek zamanlı olarak görüntülenebilir. Böyle bir alıcı www.javiation.co.uk adresinde tanıtılmıştır. Bu ADS-B alıcılarının birçok kullanıcısı www.virtual-radar.de sitesinde bilgi alışverişi yapabilmek amacıyla bir araya gelmiştir.

Zürih Havaalanı çevresindeki hava trafiği internette radar.zhaw.ch sayfasında gerçek zamanlı olarak izlenebilir. Bu web sayfasındaki „Radar Bilgileri“ sunumunu Zürih Yüksekokulu öğrencilerinin Mod S transponderin ADS-B „Squitter” bilgilerini kullanarak yaptığı bir tez çalışmasıdır.

Kaynaklar:

  1. ICAO Annex 10, Volume IV, 3.1.2.8.6 EXTENDED SQUITTER, DOWNLINK FORMAT 17, (S. 72)
  2. ICAO Annex 10, Volume IV, 3.1.2.8.7 EXTENDED SQUITTER/SUPPLEMENTARY, DOWNLINK FORMAT 18, (S. 77)