www.radartutorial.eu www.radartutorial.eu Radar Temelleri

Mod S Yanıt Telegramı

8 µs
56 µs (veya 112 µs) = 56 veya 112 bit
Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
Saat

Resim 1: Mod S - Darbe Konum Modülasyonu (Pulse Position Modulation, PPM)

8 µs
56 µs (veya 112 µs) = 56 veya 112 bit
Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
Saat

Resim 1: Mod S - Darbe Konum Modülasyonu (Pulse Position Modulation, PPM)

8 µs
56 µs (veya 112 µs) = 56 veya 112 bit
Eşzamanlama
öncülü
Veri bloğu
Saat

Resim 1: Mod S - Darbe Konum Modülasyonu (Pulse Position Modulation, PPM)

Mod S Yanıt Telegramı

Yanıt telegramı 1 µs lik aralıklarla yerleştirilmiş, 0,5 µs süreli bir dizi darbeden oluşur. (Bu 1 MBit/s lik bir veri iletim hızına karşılık gelir.) Mod S yanıt telegramı esas olarak iki kısımdan meydana gelir:

  1. Eşzamanlama öncülü (preamble) ve
  2. Veri bloğu

Darbe Konum Modülasyonu (Pulse Position Modulation, PPM) verilerin bir zaman örüntüsündeki (time raster) darbelerin konumlarına göre kodlandığı bir modülasyon biçimidir. Değerlendirme bir vuru frekansı (beat frequency) ile karşılaştırılarak yapılır. Bu karşılaştırmada, bir referans darbe süresi içinde yankı darbesinin yükselen ya da düşen kenarının hangisi olduğuna bakılır.

Eşzamanlama öncülü

Her Mod S yanıtı 8 µs lik bir eşzamanlama öncülü ile başlar. Eşzamanlama öncülünün darbe deseni her biri 0,5 µs süreli 4 adet darbeden meydana gelir. Darbeler arasındaki zaman aralığı ilk darbeye göre 1; 3,5 ve 4,5 µs dir.

5
27 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Adres
(eşlik)

Resim 2: Kısa Mesaj Veri Bloklarının Yapısı

5
27 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Adres
(eşlik)

Resim 2: Kısa Mesaj Veri Bloklarının Yapısı

5
27 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Adres
(eşlik)

Resim 2: Kısa Mesaj Veri Bloklarının Yapısı

Veri bloğu

Veri bloğu, seçime bağlı olarak, her biri 1 µs süreli, 56 ya da 112 darbe periyodundan meydana gelir, yani toplamda 56 ya da 112 bittir. Daha kısa olan 56 µs lik yanıtta, kimlik tanıma için veri bloğunun 5-bitlik format numarası, 27–bitlik bir gözetim bilgisi- veya kontrol bloğu bulunur ve uçağın bir eşlik bilgisi de bulunan 24-bitlik bir bireysel kod numarası ile sonlanır.

Format NumarasıVeri formatıİçeriği
DF0Resim 2Havadan havaya kısa mesaj ACAS
DF4Resim 2Gözetim (tek-çağrı) yükseklik
DF5Resim 2Gözetim (tek-çağrı) Uçuş Numarası yanıtı
DF11Resim 2Mod S yalnızca tüm-çağrılara yanıt (Hedefe kilitlenme, Squitter II=0 ise)
DF16Resim 3Havadan havaya uzun mesaj ACAS
DF17Resim 31090 Genişletilmiş Squitter
DF18Resim 3Tamamlayıcı 1090 Genişletilmiş Squitter
DF19 Askeri genişletilmiş Squitter
DF20
DF21
Resim 3İletişim B, yükseklik, Uçuş Numarası yanıtı
DF22 Yalnızca askeri amaçlı
DF24Resim 4İletişim D, Uzunluğu Genişletilmiş Mesaj (ELM)

Çizelge 1: Mod S uydu-yer (downlink) veri formatları

Daha uzun olan veri formatında; kısa veri formatında bulunanların dışında, ilave veriler için 56-bit uzunluğunda bir alan daha vardır (bu alan ihtiyaca göre 80 bite kadar artabilir). Böylece veri bloğunun toplam uzunluğu 112 bit olur. Tüm veri formatları, iletişim hatlarının kalitesinin denetlenmesinde kullanılan Gözetim ve İletişim Kontrol Kelimelerinin (words) bir bölümü ve eşlik-karşılaştırma bitleri dâhil uçağın 24-bitlik benzersiz bir tanıtım numarası ile sonlanır.

Format numarası, veri alanının 25 olası kodlama formatından birini belirler. Her veri formatının belirli bir anlamı vardır. DF0, DF4, DF5, DF11, DF16, DF20,. DF21 ve DF24 format numaraları sivil amaçlıdır. DF0 formatı Havada Çarpışma Uyarı Sistemi (ACAS) için kullanılır. DF17 formatı ise hava gözetim sisteminde, radardan bağımsız ilave bilgiler içeren ADS-B servisini işletir.

DF0 formatındaki yanıtlar ADS-B ya da TCAS çerçevesinde, uçaklar arasında yapılan veri alışverişlerinde kullanılan kısa mesajlardır. DF16 formatı da aynı amaçla kullanılır, ancak 112 bit uzunluğundadır. Yerde kurulu ikincil radar istasyonlarından yapılan sorgulamalara yanıtlar DF4 formatında verilir. DF11 ve DF17 formatları Mod S transponderlerde geveze mod (squitter mode) adı verilen ve bir sorgulamadan bağımsız olarak yaklaşık her saniye veri radyo yayını biçiminde gönderilen iletilerdir.

5
27 bits
56 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 3: Uzun Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (iletişim yanıtı)

5
27 bits
56 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 3: Uzun Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (iletişim yanıtı)

5
27 bits
56 bits
24 bits
Format
numarası
Gözetim ve
İletişim kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 3: Uzun Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (iletişim yanıtı)

2
6
80 bits
24 bits
Format
numarası
İletişim
kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 4: Genişletilmiş Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (Extended Length Messages, ELM )

2
6
80 bits
24 bits
Format
numarası
İletişim
kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 4: Genişletilmiş Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (Extended Length Messages, ELM )

2
6
80 bits
24 bits
Format
numarası
İletişim
kontrol
Mesaj alanı
Adres
(eşlik)

Resim 4: Genişletilmiş Mesaj Veri Bloğunun Yapısı (Extended Length Messages, ELM )

DF24 uydu-yer formatı (downlink format), iki ardışık yüksek-bitli (H-bit) özgün format numarası ile başlar ve bir genişletilmiş veri alanı uzunluğuna sahip mesajı içerir. Kod çözücü (decoder) zaten bu iki biti kesin bildiğinden, format numarası için veri alanının uzunluğu bu iki bit ile sınırlandırılabilir.